KİTAP ALINTILARI

Kitap Adı: Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak
Yazar Adı: Daryl R. Van Tongeren
Yayın Tarihi: Mayıs 2023
ISBN: 9786050847352

Tevazu kendimize, başkalarına ve bizi çevreleyen dünyaya, onu olduğu gibi algılamamızı sağlayacak şekilde yaklaşmanın yoludur. Bilimsel araştırmalar göstermiştir ki tevazu insan ilişkilerini güçlendirmeye, iş hayatında ilerlemeye ve toplumu daha iyi bir noktaya taşımaya katkı sağlar. Yadsınamaz bir güce sahiptir ve dönüştürücüdür.
Bugün artık modern bilimin kadim bilgeliği onadığı noktadayız: Tevazunun güçlü bir dönüştürücü etkiye sahip olduğunu biliyoruz.
Narsisizm bizi kendimizi aldattığımız bir yalan dünyaya tutsak ederken tevazu özgürleştirir, güçlendirir ve geliştirir.
Sosyal Psikolog Darly R. Van Tongeren, tevazu kavramı üzerinden bizi kendini tanıma, kendini kontrol edebilme ve kendini aşabilmeye dair düşünsel bir yolculuğa çıkarıyor.
İçine hapsolduğumuz yankı odalarından çıkmak için Tevazu’yu yeniden keşfetmeliyiz.

“Akıcı bir dille kalem alınmış, düşünmeye teşvik eden bu kitapta, işinin ehli bir uzman zayıflıklarımız konusunda dürüst olmak için ikna edici bir sav ortaya koyuyor ve bunun ne denli büyük bir güç olabileceğini gözler önüne seriyor.”
‑Adam Grant, New York Times çok satanlar listesinde bir numara olan Think again kitabının yazarı.

“Dr. Van Tongeren bu muhteşem kitapla tevazunun kapılarını aralıyor: Hayatın zorluklarından kaçmadan kendimizle, ilişkilerimizle ve kendi dünyamızla yüzleşmeye bir davet. Hem de tüm açık yürekliliğimizle ve bütün cevapların bizde olmadığını kabullenmeye hazır olarak... Bu kitap gelişmek için ilham kaynağı olabilir ve bize daha zengin bir hayatın anahtarını sunabilir.”
–Dr. W. Keith Campbell, The New Science of Narcissism kitabının yazarı

“Narsisizm milyonlarca kişiyi, aslında olmadıkları biri gibi davranarak hayatlarını bir hiç uğruna heba etmeye yöneltti. Ancak şimdi Dr. Van Tongeren bize bir çıkış yolu gösteriyor. Tevazunun kadim erdemi... Eğer siz de modern yaşamın yüzeyselliğinden sıkıldıysanız işte size panzehir. Aynı zamanda, ayaklarınızı yere tekrar sıkı basabilmeniz için bir yol haritası.”
–Danie Z. Liebermann The Molecule of More kitabının eş yazarı

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 8 ]

Modern kültür ise dayanıklı olma halinin güçten, taarruz ve hakimiyet yetisinden kaynaklandığını iddia eder.
"İyiler yarışı en son bitirir", yani netice itibariyle, anakronik alçak gönüllülüğün esiri olanlar, hayatta hiçbir yere varamayacak olanlardır.
Yırtık, cesur ve özgüvenli olmak ise her zaman daha iyidir, eğer henüz başaramıyorsanız bile en azından -mış gibi yapmalısınız.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 9 ]

Tevazu kendimize, diğer insanlara ve bizi çevreleyen dünyaya, onu olduğu gibi algılamamızı sağlayacak "yeterlilik duygusu" ile -ki bu mutlak bir değerdir- yaklaşmanın bir yoludur.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 10 ]

Tevazuyu satın alanı bulmak epey zordur. Yüzeysel olarak ele aldığınızda, bir çok Batılılaşmış, birey odaklı kültürde tevazunun ödüllendirildiğini göremezsiniz.
Çünkü "ağlamayana meme yoktur" (gıcırdayan teker yağlanır) ve çoğu zaman en çok yaygara koparan, en arsız, en bencil olanlar, gücü, kaynakları ve parayı elde eder, menfatlerini her zaman gözetirlerken bedel ödemezler.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 11 ]

Çağımızın kültürel mitlerine karşın, küstah bir "kendini beğenmişlik" zamanımızı ve çabamızı heba edecek, bizi köksüz bırakıp hayal kırıklığına uğratacak bir tuzaktan başka bir şey değildir.
Alçak gönüllülük, özgürleştirici, güçlendirici ve devrimcidir.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 12 ]

Aslına bakarsanız çöküşten önce gelen kibirdir (arrogance); lakin bize anlamlı, sağlıklı ilişkiler ve güven duygusuyla pekiştirilmiş bir bütünlük hissi armağan edebilecek olan tevazudur.
İçinde yaşadığımız kültür bize bencil ve kibirli olmayı, hayatı en iyi şekilde yaşamanın bir yolu olarak öneriyor olabilir. Ancak bilimsel araştırmalar, bambaşka bir hikaye anlatıyor.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 13-14-15 ]

Benliğe yapılan popüler vurguya baktığımızda ise bizi tüm zamanlardan daha zavallı ve kırılgan duruma düşüren ve birbiriyle bir noktada kesişen üç akım olduğunu görürüz.
Birinci akım, dış kaynaklardan beslenen bir değer arayışındaki artıştır. Öz saygımızı ve kendimize verdiğimiz önemi bizim dışımızdaki insanların bize biçtiği payeye endeksleyip onların onayını almak için durmak bilmeden çalışır olduk.
... ikinci akım kendi kendimizi maruz bıraktığımız davranışların, görüşlerin ve inançların kapsamının gitgide daralmasıdır. Arkadaşlarımızı, seyrettiğimiz haber kanallarını, bilgi kaynaklarımızı özellikle hali hazırda sahip olduğumuz görüşleri doğrular nitelikte olanlardan seçerek kendimizi giderek büyüyen türdeş fikirlerin içine hapsediyoruz.
... Üçüncü akım ise, özellikle başkalarına kıyasla, aşırı şekilde pozitif yönde öz saygı geliştirmek için güçlü bir arzu duyma halidir. Bizler ortalamanın üstünde olduğumuzu varsaymayı, çoğu zaman hata yaptığımızı değil, doğru yolda olduğumuzu düşünmeyi ve yeteneklerimizin karakteristik, patavatsızlıklarımızın ise kasıttan uzak olduğuna inanmayı alışkanlık haline getirdik.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 17 ]

Aynı fikirde olmadığımız insanlarla etkileşim kurup dünyaya farklı pencerelerden bakanların eleştirilerini dinlemek yerine, benlik duygumuza ve görüşlerimize zeval gelmesin diye çabalıyor ve kendimizi her zamankinden daha güvensiz bir atmosferde hissedip, savunmacı yönümüzü daha da öne çıkarıyoruz.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 19 ]

Günümüzde insanlar ideolojik açıdan hoşgürü ve eşitlik kavramlarını benimsemiş olsalar da kendilerine daha fazla odaklanıyorlar ve dünyaya bir de başkalarının gözünden bakma noktasında daha az istekliler.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 22 ]

Mütevazi insanlar, pohpohlama olsun olmasın, kendilerini gerçek halleriyle kabul edebilen kişilerdir. Bu aynı zamanda mütevazi olmanın makul ölçüde öz farkındalık gerektirdiğini de gözler önüne serer.
Eğer kendi düşüncelerinizden, duygularınızdan ve eylemlerinizden bîhaberseniz, kendiniz hakkında bir değerlendirme yapmanız da zordur.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 22 ]

Mitevazi bir insan elde ettiği başarılarda birçok insanın katkısının olduğunu kabul ederek övgü ve şöhreti başkalarıyla paylaşabilir.
Bunun ötesinde şayet yerinde yapılırsa suçlama ve eleştirileri de göğüslemeye hazırdır. Mütevazi olmak, kimi zaman başarısızlıkla sonuçlanan kararların arkasında durmak, sorumluluktan kaçma ve mazeret üretme dürtüsüyle başa çıkabilmek ve hatalı olduğunda bunu kabul edebilmek de demektir.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 30 ]

... mütevazi olabilmek başlı başına cesaret işidir, çünkü değerlerinizi oluşturan standartlarınızı, dış dünyanın getirdiği ihtimaller silsilesinden daha istikrarlı ve kalıcı bir şeye endekslemenizi gerektirir.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 40 ]

Birçoğumuz öz değerimizi ölçmek için dış etmenlerden medet umarız, ancak yeterli para kazandığımızda, yeteri kadar arkadaş edindiğimizde veya yeterince övgü dolu yorum aldığımızda gerçekten yeterli olduğumuzu düşünürüz.
Oysa bunun için dış etmenlere bel bağlamak yorucu olduğu kadar tatminkâr olmaktan da uzaktır. Bir süre sonra başkalarından onay beklemenin döngüsünde sıkışıp kalabiliriz; bu da özgün olmaktan uzaklaşmamıza ve mutsuz olmamıza yol açar.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 42 ]

... utanç duygusu, belli standartları hayata geçiremediğimiz için kendimizi değersiz hissettiğimiz zamanlarda kendini gösterir.
Burada kast edilen standart hayal ürünü olabileceği gibi, ulaşılması imkansız bir şey de olabilir: Karşı konulmaz derecede çekici olmak, son derece atletik, süper zengin ya da hayranlık uyandıracak kadar bilge olmak veya sosyal, entellektüel ya da ahlaki yönden kusursuz olmayı kendine hedef olarak belirlemek gibi.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 43 ]

Öte yandan utandığımızda gün yüzüne çıkan olumsuz duygular, etrafımızdakilere karşı saldırgan bir tutum sergilememize, kendimize ve dünyaya karşı benimsediğimiz bakış açısına hiç de uymayan bilgilere savunmacı bir tavırla karşılık vermemize sebep olabilir.
Bizi sevilmeye değmeyecek, değersiz biri olarak yaftaladığını düşündüğümüz her türden olumsuz geri bildirimle savaşmaya hazır oluruz. Gücenmemizi gerektirmeyen şeylere gücenebilir, öfke ve korkuyla saldırganlaşabiliriz. Dahası bakış açımızın yanlış olabileceğine vurgu yapan emarelere, sırf utanç duygumuzu bir süreliğine de olsa hafiflettiği için direnebiliriz.
İçimizde büyüttüğümüz korkudan kimsenin haberdar olmamasını umut ederiz: Eğer içlerinden biri "gerçek beni" görseydi, beni sevmezdi.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 45 ]

Tevazu, ne pahasına olursa olsun abartılı bir öz saygının peşinde koşmakla, utancın sebep olduğu kendinden tiksinme halinin arasındaki muhteşem dengedir.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 47 ]

Hayat istediğimiz gibi ilerlediğinde doğal olarak bunu bizim başardığımızı düşünürüz. Ancak işler planlandığı gibi gitmediğinde, talihsizliklerden sorumlu tutacak yeni bir günah keçisi bulup onu ortaya atarız.
Böylece, başımıza ne gelirse gelsin, kendimiz için inşa ettiğimiz olumlu bakış açımızı muhafaza etmeyi başarabiliriz.
Ancak sorun şu ki, başarısızlığımızın sorumluluğunu üstlenmediğimizde (ve suçu başkalarına attığımızda), yaşadıklarımızdan ders çıkaramaz ve büyüyemeyiz.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 57 ]

Öz farkındalık geliştirmek, kendi sınırlarımızın çerçevesini anlamamıza yardım ederken, tevazu bu sınırları bizleri hapseden duvarlar olarak değil de, heyecan veren ve büyürken ulaşmamız gereken 'dönemeçler' olarak görmeyi teşvik edebilir.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 57 ]

Eğer yetenek ve sınırlarımızı bilirsek, kendimize daha az zorlanarak ulaşabileceğimiz hedefler koyarız. İlerleyen zaman içinde, gelişim gösterdikçe bu hedefleri de (yukarı doğru) çekmemiz mümkün olacaktır.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 64 ]

Yine çalışmalar, insanlar öz farkındalık geliştirebildiklerinde, kendi sınırlarını bilip hatalarını kabul edebildiklerinde, egolarını kontrol altında tutup bencilliğe meyletmediklerinde ve dahası, başkalarının ihtiyaçlarını önemsediklerinde, onlarla bağ kurma konusunda istekli olduğumuzu ortaya koyuyor.
Bu niteliklere sahip bireylere yakınlık duyuyoruz, onlarla aramızdaki ilişkiler daha anlamlı, kıymetli ve dinamik oluyor.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 66 ]

Tevazu, ilişkilerin gelişmesine katkı sağladığından, mütevazi bireyler genellikle romantik birlikteliklerin baş tacıdır. Mütevazi insanlar karşılarındakilere ilişkide kendilerine nasıl davranılmasını arzuladıklarının sinyalini verirler.
Öte yandan, her ne kadar narsistlerin küstah bir tavırla kendi dertleriyle meşgul olma hali başlarda bize çekici gelse de, narsist partnerimiz kırılgan ve aşırı şişkin egosunu korumak adına kendi üstünlüğünü ısrarla savunduğunda, içine girdiğimiz bu döngü hızla yıpratıcı bir hal alacaktır.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 69 ]

Kırılgan egolar, sadece kendi ihtiyaçlarını karşılama derdindedir, başkalarının ihtiyaçlarını gözetmeden istediklerini elde etmeye çalışır, aile bireylerinin ve arkadaşlarının duygularını dikkate almazlar.
Kendi yararına olacaksa, insanları ezip geçmekte dahi bir sakınca görmezler.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 70 ]

... kendini olduğu haliyle sevmeyi beceremeyen insanlar, başkalarının onları oldukları şekilde seveceğine inanmakta da güçlük çekerler.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 71 ]

İşin içine ego girdiğinde, insanlar düzgün bir tartışma yürütemezler (birlikte oldukları insanlarla yaşadıkları zorlu süreci yönetmek yerine, tartışmanın kazanan tarafı olmaya odaklanırlar), geri bildirimlere direnç gösterir, başkalarına hak ettikleri şekilde davranmaz, pozisyonlarını ve davranışlarını korumayı yeğler, affetmek şöyle dursun, güç için her yolun mübah olduğunu düşünürler.
Böyle bir yol izlemek, ilişkiler için yıkıcı olabilecek toksik bir alışveriş yaratır.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 73 ]

Pek tabi ki tüm mütevazi eşlerin mükemmel olduğu söylenemez ve tüm ilişkilerde olduğu gibi onların ilişkilerinde de çatışmalar yaşanır. Fakat onlar bu çatışmaların nasıl sağlıklı yürütülebileceğini kavramışlardır.
Kendi görüşlerini savunarak tartışmaya girmek yerine, önce karşılarındaki insanı dinlemeye odaklanırlar. Bir konu hakkında fikirleri yoksa bunu kabul eder ve öğrenmek için istekli davranırlar.
Başkalarının bakış açılarını merak eder, yeni kanıtlar ışığında fikirlerini değiştirmeye açık olurlar. Yapılan geri bildirimleri memnuniyetle kabul eder, sürekli bir güç arayışına girmezler.
Bu nedenle gelişim göstermeleri kolaylaşır. Başkalarından ve içinde yaşadıkları dünyadan öğrendikleri sayesinde değişirler.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 122 ]

Belki de, kendimizi daha iyi tanıma ve daha mütevazi olabilme arayışımızda karşımıza dikilen en büyük düşman, kendimize her daim pozitif bir çarçeveden bakma arzumuzdur.
Bu güdü gerçekten o kadar güçlüdür ki, çoğu zaman hayatımıza dair diğer önemli halleri bu yolda feda eder, psikolojik açıdan mühim bedeller ödemek zorunda kalırız.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 123 ]

... mütevazi bir yaşam sürmek, özgür olmanın da kilidini açacaktır. Böylece başarılı, çekici, zengin ya da değerli olmanın şartlarını belirleyen dar görüşlü kültürel beklentilerin prangalarından kurtulur ve halihazırda fazlasıyla yeterli olduğumuzun farkına varmanın verdiği güven ve inançla yaşamaya başlarız.
Yeterlilik hissimiz değişken kültürel beklentilere bağlı değildir, kendi özümüzden gelir. Zamanımızı nasıl değerlendireceğimize, neye yatırım yapacağımıza ve kimlerle iletişim halinde olacağımıza biz karar veririz; yani hayatımızın kontrolünü geri alırız.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 162 ]

... dünyayı kendi oluşurduğumuz şablonlar üzerinden okumayı uygun gördüğümüz için savunmacı bir tavır sergiliyoruz, yani dünyayı tam olarak istediğimiz gibi görüyoruz.
İnançlarımızla tutarsızlık gösteren şeyleri görmezden gelmek ve yalnızca önceden var olan inançlarımızı doğrulayan bilgilerin peşine düşmek -ve sadece onları dikkate almak- konusunda o kadar ustayız ki, çoğu zaman savunmaya geçtiğimizi fark etmiyoruz bile.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 185 ]

Ahlaki ikiyüzlülük, tıpkı "duyar kasmak" -kişinin hiçbir bedel ödemeden o dünya görüşüne dair görülür mesajlar vermesine imkan tanımak- ve "dijital aktivizm" -gerçek anlamda bir fedakarlık yapmadan veya çaba sarf etmeden bir konuda toplumsal destek vermek- gibi tehlikeli bir tuzaktır.
Başkalarının gözünde hatta belki kendi nazarımızda ahlaklı bir insan imajı çizmiş oluruz, ama aslında elle tutulur hiçbir şey yapmamışızdır.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 189 ]

Kendimizle haddinden fazla ilgilendiğimizde, narsizm üzerine yapılan bir çalışmanın da teyit ettiği üzere, diğer insanları gözden kaçırırız ki bu tam da tevazunun aksini işaret eder.
Narsizm, algılanan üstünlük, kendine hayranlık duymak ve kendini yetkilendirme gibi özelliklerle var olur.
Tahmin edebileceğiniz ve araştırmaların da teyit ettiği gibi, narsist insanlar empatiden yoksundur.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 190 ]

Duygusal olarak ulaşılır vaziyette değilseniz veya kendi duygusal deneyimlerinizden kopuk yaşıyorsanız, başkaları için güçlü bir empati duygusu geliştirebilecek durumda olmanız pek muhtemel değildir.
Yani, siz kendi kızgınlığınızla, üzüntünüzle, mutluluğunuzla ya da kafa karışıklığınızla alakalı duyguları hissetmekten uzaksanız -ya da bedeninizde meydana gelen duygusal deneyimleri kabullenemiyorsanız- başka birinin yaşadığı duygularla bağ kurabilmeniz çok daha zor olacaktır.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 194 ]

Çoğu zaman bakış açımızı bir kez değiştirdiğimizde, yakın geçmişte biz de onlar gibi olduğumuz halde, diğer insanların nasıl farklı bir şeye inanacak kadar ahmak olabildiğini anlamakta güçlük çekiyoruz.
Tıpkı din değiştirenlerin din değiştirmeden önceki benliklerini aşağılamaları, sigarayı brakanların sigara içenleri sert bir şekilde yargılamaları gibi...
İdeolojik bakışlarını değiştirenler, önceki inançlarına saadık olanları cahillikle suçlayıp gözlerini deviriyorlar.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 209 ]

Kendimizi kontrol etmek; yücelttiğimiz dörtülerimizi dizginlemeyi, yeri geldiğinde övgüyü paylaşmayı, eleştirildiğimizde veya bir çatışma patlak verdiğinde savunmaya geçmek yerine açık olmayı, suçun üzerimize düşen kısmını göğüslemeyi de içerir.
Kendimizi aşmak için ise empati duygumuzu geliştirmemiz, çevremizdekilerin ihtiyaçlarını önemsememiz ve ister doğa ister diğer insanlar ister maneviyata dair başka şeyler olsun, kendimizden daha yüce bir şeyle olan bağımızı anlamamız gerekir.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 315 ]

Biz insanlar huzursuz edici bir gerçekle yaşamak zorundayız: Hayvanlara kıyasla üstün bir zekaya sahibiz ve öz farkındalıkla ve semboller üzerinden düşünme yetisiyle zenginleşmiş, sofistike beyinlerimiz var.
Bu bir anlamda da bir gün öleceğimizi bilmenin yüküyle yaşadığımız anlamına geliyor.
Fani oluşumuz, başka hiçbir şeyin kesin olmadığı bir dünyada sahip olduğumuz tek net bilgidir ve ister büyük zulümlerle sınanalım, ister evcil hayvanımızın ölümüyle yüzleşmek zorunda kalalım, bu durum sürekli olarak ızdırap ve kayıplarla bize hatırlatılır.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 316 ]

Tüketime dayalı kültürümüz, bizi en çok şeyi satın alabilmek için mümkün olan en yüksek geliri elde etmeye yönlendirdi ve bu şekilde yaşadığımızda hayatın daha çok değer kazanmasını umutsuzca arzuladık.
Ancak, yeterince büyük bir eve, yeterince büyük bir varlığa veya yüklü bir banka hesabına sahip olduğumuzda kıymet göreceğimiz efsanesine inandırıldık ve hiç düşünmeden bu kocaman kapitalist çarkın bir dişlisi olmaya, "hep daha fazlasını" üretmeye, bunun bize ne bedeller ödeteceğini ya da çevreye zarar vereceğini önemsemeden razı geldik.
Acımasızca daha fazlasını elde etmek için çabalarken aslında hayatlarımızı ortaya koyma riskini de göze alıyoruz ve bu çabanın ne kadar aptalca olduğunu artık anlıyoruz.
Materyalizmin bizi içine sürüklediği bu rekabetçi yarışta bir kazanan yok.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 317 ]

Ortaya koyduğumuz tüm çabanın asıl hizmet etmesi gereken amacı ıskaladığını, zamanımızı ve enerjimizi "sığ ve anlamsız övgüler için ortaya koyduğumuz kısa ömürlü ve yavan arayışlar" uğruna heba ettiğimizi çok sonra fark ederiz.
Söylesenize, kim ölüm döşeğinde geriye dönüp baktığında "keşke daha çok çalışsaydım" demiştir ki?

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 317 ]

Belki bir başka tuzakta inanca dairdir.
Kendi doğruculuğumuzda dine dair gibi görünen, ancak, ilahi olanla bütünleşen bir ilişkinin beraberinde getirdiği şefkattan ve cesaretten nasibini almamış ya da hakiki bir ilişkinin tevazu ve empatisinden yoksun bir inancı kastediyorum.
Bu, anlamın gerçek kaynağının sahte bir yansımasıdır.
Her birimiz seçtiğimiz bir güce hizmet ediyoruz; iş, siyaset, milliyetçilik, para, şöhret, emniyet, güven duygusu, rahatlık hissi...
Bu güç, ideolojimiz olduğunda, zamanımızı ve bağlılığımızı görev bilinciyle feda ediyoruz. Kendimizi, ortaya koyduğumuz gerekçelerin soylu, niyetlerimizin de masumane olduğuna ikna ediyor; dahası etrafımızı da aynı inançları benimsemiş insanlarla doldurup, farklı düşüncelerin yolundan gidenlere dudak büküyoruz.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 318 ]

Anlam vaat eden ama asla bunu gerçekleştirmeyen bu kültürün doğurduğu efsaneler, gelmiş geçmiş en büyük yalana sığınıyor: Her zaman vaktimiz olacak.
Ertelemeyi adet haline getirmiş birinin güvenli dayanağı gibi, kendimizi sonsuza kadar yaşayacağımız yanılsamasıyla avutuyoruz ve bir gün iyilik yapmak, karşılık vermek, adalet için savaşmak, mazlumların yanında durmak, hayal ettiğimiz o geziye çıkmak, birine onu sevdiğimizi söylemek, günbatımının keyfini çıkarmak ya da deniz kıyısında altın rengi pırıltılı öğleden sonrayı yaşamak için zaman ayırmıyoruz.

[ Tevazu - Narsistik Dünyanın Tuzaklarından Kurtulmak ] [ Daryl R. Van Tongeren ] [ Sayfa 319 ]

Tevazu hayata anlam katar. Korkunun yerine sevginin, mükemmelliğin yerine özgünlüğün tercih edildiği, öğrenmeye meraklı ve gelişmeye açık olduğumuz, adil bir gelecek için çalışmaktan korkmadığımız, her anın kıymetli olduğu bir yaşamdan bahsediyorum.
Ve son günümüzün bizi ne zaman bulacağını bilmediğimiz bir hayat yolculuğunda, tevazu bizim her anın tadını çıkarmamızı, daha özgün ve daha sevgi dolu bir yaşam sürmemizi, her gün başkalarının yaşamlarına dokunarak onları güzelleştirip zenginleştirmemizi sağlar.